اشاره

نوشته اند: مرحوم (خواجه نصيرالدين طوسى ) آنچنان به تحصيل علوم عقلى و دينى علاقه داشت كه شبها كمتر به خواب ميرفت و كتب متنوّع وگوناگون در نزد خود مى گذاشت و اگر از يكى خسته مى شد به ديگرى مى پرداخت و براى آنكه كسالت را از خود دورسازد، هميشه شبها نزد خود آب داشت و با آن رفع كسالت وخواب مى كرد. و در اين شبها و در اين مواقع بود كه به كشف معضلات و مشكلات علمى نائل مى آمد و از شدّت فرح و انبساطى كه در آن حالت وى را رخ مى داد فرياد ميزد: (اين ابناء الملوك من هذه اللّذه ) كجايند فرزندان پادشاهان كه ببينند چه لذتى در اين علم هست وشايد خواجه نصير در دو بيت شعر مشهور خود اشاره به همين دوران شيرين زندگانى خود نموده كه در خصوص اعتزال از لذائذ زندگى وبى اعتنائى به وجود وعدم آن و تمركز افكار در يك نقطه و هدف عالى و يعنى مطالعه و درس ، مى فرمايد:

لذّات